در دام دندان پزشکان تقلبی نیفتید!
اگر شما نیز از طرفداران صفحه حوادث روزنامه‌ها هستید، احتمالا شنیدن خبر دستگیری دندان‌پزشکان تقلبی در گوشه و کنار کشور، برایتان به اتفاقی عادی تبدیل شده است. در یک جستجوی ساده در اینترنت، توانستیم خبر دستگیری نزدیک به بیست دندان‌پزشک تقلبی در سال گذشته را ردیابی کنیم. نکته جالب این است که در تمامی موارد این افراد شیاد با شکایت بیمارانی که نادانسته به آنها مراجعه کرده و دچار عوارض و آسیب‌های دهانی شده‌اند، شناسایی و دستگیر شده‌اند.
شاید باورش مشکل باشد. اما در اخرین سال‌های قرن چهاردهم هجری شمسی و در حالی‌که آمار جامعه دندان‌پزشکی کشور به سی‌هزار نفر نزدیک می‌شود، هنوز هم در گوشه کنار کشور افرادی بدون داشتن مدرک تحصیلی دندان‌پزشک مشغول ارایه خدمات دندان‌پزشکی و درمان بیماران هستند. اگر گمان می‌کنید که این عده از افراد که می‌توان آنها را دندان‌پزشکان تقلبی نامید، تنها محدود به مناطق دور افتاده و دور از دسترس هستند، سخت در اشتباهید. حتی در تهران و بسیاری از شهرهای بزرگ کشور، تعداد بسیاری دندان‌ساز و دندان‌پزشک تقلبی، بدون داشتن مجوز کار و صلاحیت علمی، مشغول کار دندان‌پزشکی هستند! این درحالی است که آمار تعداد دندان‌پزشکان در این شهرها، از حد اشباع نیز گذشته و سرانه دندان‌پزشک به نسبت جمعیت، در آنها به شکل عجیبی کوچک شده است.
یکی از دلایل رونق کار کلاه‌برداران در دندان‌پزشکی، گذشته از ضعف دستگاه‌های نظارتی و بهداشتی (که جای بحث آن در این مقاله نیست)، وضعیت نابسامان اقتصادی مردم است. دندان‌پزشکی جزو گران‌ترین خدمات درمانی است و تقریبا هیچ بیمه درمانی خدمات آن را پوشش نمی‌دهد. به همین دلیل مردم ناچارند برای فرونشاندن درد دندان و رفع مشکلات دهانشان دست‌به‌دامان ارزان‌ترین گزینه ممکن شوند. در چنین وضعیتی است که عده‌ای با سوء‌استفاده از شرایط، پس از یادگیری اصول اولیه درمانهای دندان‌پزشکی، اقدام راه راه‌اندازی یک مرکز زیرزمینی کرده و به شکل ناشناس و دور از چشم قانون، شروع به ارایه خدمات دندان‌پزشکی به مردم نیازمند می‌کنند. نکته جالب اینجاست که گاه برخی افراد علی‌رغم تمول مالی، و تنها به دلیل ناآگاهی و عدم تشخیص تقلبی بودن دندان‌پزشک، به دام اینگونه افراد می‌افتند و متحمل خسارت‌های جبران‌ناپذیر مادی و معنوی می‌شوند.
حالا سوال اینجاست: مردم باید برای درمان دندان‌هایشان به کجا و چه کسی مراجعه کنند؟ چگونه می‌توانند در دام آدم‌های شیاد و دندان‌پزشکان تقلبی نیفتند؟ آیا می‌توان با حداقل هزینه ممکن از خدمات با کیفیت و علمی دندان‌پزشکی برخوردار شد؟ برای پاسخ به این سوال باید با انواع مراکزی که اقدام به ارایه خدمات دندان‌پزشکی می‌کنند آشنا شوید، این خدمات بسته به نوع مراكز، كیفیت و قیمتهای مختلفی دارند و شما می توانید بر مبنای وسع مالی خود به آنها مراجعه كنید.
چه کسانی حق انجام درمان دندان‌پزشکی را دارند؟
در ایران هیچ کس جز دارندگان مدرک دندان‌پزشکی، حق دست بردن در دهان مردم و انجام درمانهای دندان‌پزشکی را ندارند. این قانون تبصره‌هایی دارد، یکی در مورد عده‌ای از دندان‌سازان که از پیش از انقلاب در این حرفه مشغول بوده‌اند و در مقطعی از زمان اجازه انجام قالب‌گیری و ساخت دست‌دندان را کسب کرده‌اند. اگرچه با گذشت نزدیک به سی‌سال از ان زمان احتمالا بیشتر این افراد اکنون بازنشسته شده‌اند، به همین دلیل می‌توان فرض کرد که هیچ دندان‌سازی مستقیما اجازه انجام کارهای دندان‌پزشکی را ندارد و تنها اجازه ساخت دست‌دندان از روی قالب‌هایی که دندان‌پزشک از دهان بیماران تهیه می کند، را دارد.
در دو مقطع زمانی، یکی در اواسط دهه شصت و یکی در اوایل دهه نود، وزارت بهداشت تربیت نیروهای حد واسط دندان‌پزشکی را آغاز کرد. این دسته افراد که به «بهداشتکار دهان» یا «کاردان بهداشت دهان» معروفند، با گذراندن واحدهای محدود آموزشی، اجازه یافتند تا کارهای اولیه دندان‌پزشکی نظیر جرم‌گیری و فلوراید تراپی را انجام دهند. اما همچنان حق انجام درمانهای پیچیده دندان‌پزشکی را ندارند.
چگونه دندان‌پزشک تقلبی را تشخیص دهیم؟
اگر پای درد دل افرادی که نادانسته سراغ دندان‌پزشکان تقلبی یا دندان‌سازان رفته‌اند و دچار عوارض جبران‌ناپذیر در دهان و دندان خود شده‌اند بنشینید، دلیل مراجعه خود را عدم آگاهی از تقلبی بودن درمان‌گر و توصیه دوستان و آشنایان می‌دانند. اگر شما می‌خواهید در چنین دامی گرفتار نشوید، همگام مراجعه به یک مرکز دندان‌پزشکی به نکته‌های زیر توجه کنید:
دندان‌پزشکان باید دارای تابلو باشند، در روی تابلو باید پیشوند «دکتر» پیش از نام فرد و عبارت «دندان‌پزشک» یا «جراح- دندان‌پزشک» زیر نام او قید شده باشد. دندان‌پزشکان موظفند مدرک دکترای تخصصی خود را که در آن نام دکتر، شماره نظام‌پزشکی و عبارت دندان‌پزشک وجود دارد، در بخشی از مطب که قالب دید باشد نصب کنند. دندان‌پزشکان دارای سربرگ و مهر با شماره نظام‌پزشکی هستند. این شماره عددی پنج یا شش رقمی است که از طرف سازمان نظام‌پزشکی به تمام پزشکان و دندان‌پزشکان اعطا می‌شود و شناسه اختصاصی آن پزشک محسوب می‌شود. اگر موارد زیر را در یک مرکز دندان‌پزشکی مشاهده نمی کنید به باید به اصالت فرد شک کنید، حتی اگر روپوش سفید پوشیده باشد و همه او را «دکتر» خطاب کنند!
مراکز ارایه دهنده خدمات دندان‌پزشکی کدامند؟
۱- مراكز بهداشت و درمانی وزارت بهداشت و رفاه
دربسیاری از شهرها مراكز بهداشتی وجود دارند كه زیر نظر وزارت بهداشت یا رفاه و تامین اجتماعی به ارائه خدمات بهداشتی و درمانی می پردازند. این مراكز اگر چه خدمات خود را به تمامی افراد ارایه می دهند، اما تسهیلات و امتیازهای خاصی برای گروه های هدف در نظر می گیرند. این گروه ها شامل مادران باردار، مادران شیرده، كودكان و نوجوانان است. خدمات دندان پزشكی برای این افراد با پایین‌ترین تعرفه ممكن انجام می شود. خدمات این مراكز معمولا شامل درمانهای ساده و پیشگیرانه، مانند جرم گیری، ترمیم و كشیدن دندان شیری است و سایر خدمات دندان‌پزشکی را شامل نمی‌شود. یکی از مشهورترین این مراکز در تهران بیمارستان میلاد است.
۲- دانشكده دندان پزشكی:
هم‌اکنون در بیش از بیست شهر بزرگ كشور، دانشكده‌های دندان‌پزشكی وجود دارد. در این مراكز، دانشجویان عمومی و تخصصی آموزشهای لازم را می‌بینند وزیر نظر اساتید خود با کار روی بیماران، به تجربیات و مهارت‌های خود می‌افزایند. در صورتی كه برای درمان دندان‌های خود، به هیچ‌وجه قادر به صرف هزینه نیستید، مراجعه به این مراكز را به شما پیشنهاد می‌دهیم، اگر چه بهره‌مندی از خدمات تقریبا رایگان دانشكده‌های دندان پزشكی، متضمن صرف وقت و حوصله فراوان است. به صورتی که ممکن است برای یک کار ساده دندان‌پزشکی مجبور شوید چندین روز یا هفته در انتظار بمانید. نکته دیگر اینکه خدمات دندان‌پزشکی در این مراکز توسط دانشجویان تحت آموزش برای شما انجام می‌شود، پس همان اول باید احتمال بروز خطا و عدم موفقیت در این درمان‌ها را به جان بخرید. در شهر تهران چهار دانشکده دندان‌پزشکی شهید بهشتی (ولنجک)، تهران (کارگر شمالی)، آزاد تهران (پاسداران) و شاهد (انقلاب) پذیرای بیماران در شیفت صبح هستند.
۳- کلینیک ویژه دانشکده‌های دندان‌پزشکی
معمولا در تمام دانشکده‌های دندان‌پزشکی کشور، مراکزی وجود دارد که اساتید و دانشجویان تخصصی، در شیفت عصر، در انها به فعالیت دندان‌پزشکی مشغول هستند. ویژگی این مراكز آن است كه درمانهای دندان‌پزشكی توسط استادان و متخصصان دندان‌پزشكی انجام می شود، اما تعرفه خدمات بسیار پایین‌تر از تعرفه‌ای است كه در مطب‌های خصوصی باید بپردازید. تنها نکته منفی وقت‌های نسبتا طولانی و شلوغی نسبی این مراکز است.
۴- کلینیک مراکزو سازمان‌های دولتی و غیر دولتی
بسیاری از مراکز دولتی نظیر آموزش و پرورش، بانک‌ها، وزارت‌خانه‌ها و شهرداری‌ها دارای کلینیک‌های پزشکی هستند. اگرچه این مراکز در گذشته با هدف ارایه خدمات پزشکی به کارمندان خود سازمان تاسیس شده‌اند اما در حال حاضر بیشتر آنها به شکل مزایده به بخش خصوصی واگذار شده‌اند و پذیرای عموم مردم نیز هستند. با توجه به نظارتی که روی کیفیت و نرخ خدمات انجام می‌شود می‌توان از این مراکز نیز به عنوان یک گزینه مناسب برای دریافت خدمات دندان‌پزشکی حساب کرد.
۵- درمانگاه های خیریه
در اکثر شهرهای كشور مراکز درمانی تحت عنوان درمانگاه خیریه فعالیت می كنند. بسیاری از این مراکز علاوه بر خدمات پزشکی معمول و تخصصی، خدمات دندان‌پزشکی را نیز پوشش می‌دهند. این خدمات اگرچه رایگان نیست، اما اختلاف قیمت فاحشی با نرخ واقعی درمانهای دندان‌پزشكی دارد. به همین دلیل هم ممکن است كیفیت خدمات با سایر مراكز متفاوت باشد. هرچند این نکته قابل تعمیم به تمام مراکز خیریه نیست و در برخی مراکز خدمات با کیفیت بسیار قابل قبولی به مردم ارایه می‌شود.
۶- درمانگاه (کلینیک)های تخصصی و غیرتخصصی
در سطح تمام شهرهای کشور مراکزی تحت عنوان کلینیک یا درمانگاه‌های دندان‌پزشکی فعالیت دارند. كیفیت و قیمت خدمات دندان‌پزشكی ارائه شده توسط این مراكز، بسته به موقعیت درمانگاه، بسیار متفاوت است. در حالی كه برخی از این درمانگاه‌ها خدمات ساده و ارزان قیمتی را به مراجعه كنندگان خود ارایه می دهند، در برخی دیگر خدمات پیشرفته و تخصصی ارایه می شود كه نمونه آن را در كمتر مركز درمانی می‌توان یافت. نرخ خدمات در این مراکز نوسان بسیار زیادی دارد، گاه تا حد یک درمانگاه خیریه پایین است و گاه از تعرفه‌های یک مطب شخصی بیشتر می‌شود.
۷- مطب‌های دندان‌پزشکی
اینگونه نیست که مطب‌های دندان‌پزشکی همیشه ارایه کننده بهترین و گران‌ترین خدمات دندان‌پزشکی باشند. تعرفه‌های دندان‌پزشکی در مطب نوسان زیادی دارد و از یک مطب تا مطب دیگر بسیار متفاوت است. به همین ترتیب کیفیت خدمات دندان‌پزشکی نیز بستگی به شخص دندان‌پزشک دارد. اما نکته این است که معمولا دندان‌پزشکان تمام تلاش خود را برای جلب رضایت بیمار مطب به کار می‌گیرند.
2 thoughts on “چگونه می‌توان با حداقل هزینه از خدمات با کیفیت و علمی دندان‌پزشکی برخوردار شد؟”